کاشت عناب و تجربه های موفقیت در این کار

در زمان کاشت درخت عناب ،مهمترین ویژگی خاک، داشتن زهکش مناسب است زیرا ماندن آب به مدت طولانی در اطراف ریشه، سبب خفگی ریشه شده، کم کم برگها زرد شده و می ریزند و گیاه از بین میرود. بنابراین خاک نباید سنگین باشد و اگر چنین است حتما با افزودن شن یا خاک برگ به آن، اقدام به سبک نمودن بافت خاک نمایید.

درخت عناب، از جمله درختانی است که دارای سرعت رشد بالا و خواص و فواید زیادی است که مهمترین این موارد وجود خاصیت دارویی این میوه است. بهبود کیفیت خواب، تاثیر مثبت در سرماخوردگی، استفاده از مغز این میوه برای بهبود زخم و بریدگی، ضد بدخلقی، تقویت معده و سیستم گوارشی و تقویت دندان ها در برابر پوسیدگی تنها چند مورد از موارد مصرف این میوه هستند. درخت عناب بومی مناطق گرمسیر بوده و از چین منشاء گرفته و برای هزاران سال در آنجا کشت و کار می گردید. امروزه این درخت می تواند در کل کره زمین یافت شود. عناب تازه در کره، چین، ویتنام و فروشگاه های هند بیشتر یافت می شود.

خصوصیات ظاهری درخت عناب :

درخت عناب درختی کوچک و برگ ریز بوده و در زمستان خزان می کند. این درخت ۵ تا ارتفاع ۱۲ متر رشد کرده و سرعت رشد زیادی دارد. گلها در بهار ظاهر شده و بذر آنها در پاییز می رسد. گل ها دو جنسی هستند یعنی هم دارای گل جنس نر و هم دارای جنس ماده می باشند. درخت عناب غالبا بوسیله حشرات گرده افشانی می شود.
اصولا شاخه های درخت عناب خاردار می باشد. برگ ها براق و سبز رنگ هستند و ۲ تا ۷ سانتی متر طول و ۱ تا ۳ سانتی متر عرض دارند. برگ‌های بیضی شکل کشیده، بدون کرک و حاشیه‌هایش دندانه‌دار می‌باشد گل ها کوچک بوده و حدودا ۵ میلی متر قطر داشته و پنج گلبرگ جزئی و سفید مایل به سبز هستند.
میوه های عناب در هنگامی که هنوز نرسیدند، کمی مزه ی سیب می دهد و هنگام رسیدن رنگ آنها قهوه ای با برق سیاه می شوند. تقریبا شبیه یک خرمای کوچک دیده می شوند. در داخل آن یک هسته ی محکم شبیه هسته ی زیتون وجود دارد.

شرایط رشد درخت عناب :

شرایط آبیاری درخت عناب | نوکاریز :

اگرچه درخت بالغ به خشکی مقاوم است ولی برای رسیدن به رشد ایده آل و محصول مناسب، حتما باید آبیاری منظم صورت گیرد. توجه داشته باشد که درخت جوان به هیچ عنوان نباید در معرض خشکی قرار گیرد زیرا سبب ضعیف شدن گیاه می شود بنابراین باید در این زمان آبیاری کافی و منظم انجام شود تا ریشه به خوبی در خاک توسعه یافته و درخت استقرار یابد. از طرفی آبیاری نباید به حدی باشد که غرقابی و ماندگاری آب رخ دهد زیرا درخت به این شرایط حساس است و ریشه دچار خفگی می گردد.

خاک مورد نیاز کاشت عناب | نوکاریز :

مهمترین ویژگی خاک، داشتن زهکش مناسب است زیرا ماندن آب به مدت طولانی در اطراف ریشه، سبب خفگی ریشه شده، کم کم برگها زرد شده و می ریزند و گیاه از بین میرود. بنابراین خاک نباید سنگین باشد و اگر چنین است حتما با افزودن شن یا خاک برگ به آن، اقدام به سبک نمودن بافت خاک نمایید.

نور مورد نیاز درخت عناب | نوکاریز :

این درخت به نور کامل نیاز دارد و اگرچه در محل نیمه آفتاب هم می تواند به رشد خود ادامه داده و میوه بدهد اما کاشت این درخت در سایه یک اشتباه بزرگ است زیرا رشد رویشی بیشتر شده و شاخه ها بلند و باریک می گردند و درخت سست و شکننده خواهد شد. علاوه بر اینها، ورود دیر هنگام به فاز زایشی و باردهی کم را نیز باید اضافه نمود.

دمای مورد نیاز درخت عناب | نوکاریز :

عناب حداکثر سرمایی که میتواند تحمل کند، ۱۵- درجه سانتیگراد است. در کل این درخت به تابستان های گرم و طولانی برای باردهی عالی و فراوان نیاز دارد.
برخی ها معتقد هستند که این درخت را نباید در شمال کاشت و ممکن است جواب ندهد اما اینطور نیست. این میوه در شمال نیز به خوبی رشد کرده و میوه می دهد.
درختان عناب برای رشد به مقادیر زیادی از بارش و دما نیاز دارند. بنابراین در محیط هایی با تابستان گرم و پرآب بهتر رشد می کنند. اگر خاک آن ها به خوبی زهکشی شده باشد، سال های بیشتری عمر می کنند.
این گیاهان محل گرم و آفتابی را می پسندند. از نظر نوع خاک نیز به خاک های قلیایی گرایش دارند. این گیاهان رشد زیادی دارند و حتی در خاک های فقیر نیز رشد می کنند.
این درخت تا دمای ۲۰- درجه سانتی گراد نیز مقاومت داشته اما در مناطق گرمسیر کشت می شوند. برای میوه دهی نیز باید تابستان ها گرمی را تجربه کنند.

خواص درمانی عناب

برای کاشت درخت عناب با دلایل قانع کننده ای از خواص عناب رو به رو هستیم. عناب دارای اسیدهای تری ترپنوئیک، ساپونین ها و جوجوبوزاید می باشد. عصاره آن برای برقراری یک خواب راحت بسیار موثر است و دلیل آن نیز به ترکیبات دارویی و فعال آن مربوط می شود. مزه عناب شیرین و خوراکی بوده و دارای خواص دارویی است. این میوه به صورت خشک شده یا آبنبات های طعم دار، شربت شیرین عناب، کیک، عناب کنسرو شده، چای عناب و تهیه سرکه استفاده می شود.
عناب دارای لعاب و ملین و برای سرماخوردگی نیز بسیار مفید است. از مغز این میوه برای بهبود زخم و بریدگی استفاده می شود. عناب ضد بدخلقی و آرامش بخش است. سبب کاهش استرس می شود. معده و سیستم گوارشی را تقویت و دندان ها را در برابر پوسیدگی مقاوم می سازد.
سموم بدن را دفع و خون را تصفیه می سازد. به همین خاطر در طب سنتی مصرف آن به کرات توصیه شده است. سبب روشنی پوست شده و از مشکلات قلبی جلوگیری می کند. خواص ضد سرطان داشته و خاصیت آنتی اکسیدان دارد. یعنی با رادیکال های آزاد مبارزه می کند.

کاشت درخت عناب با روش های مختلف :

برای تکثیر درخت عناب روش های متفاوتی وجود دارد که در ادامه با آنها آشنا خواهید شد.

جا به جایی پا جوش ها :

بهترین روش برای ازدیاد عناب همین روش می باشد. همان طور که می دانید پاجوش از کنار درخت می روید. درخت عناب برای دریافت آب کافی ریشه می دواند و در نتیجه از ریشه های سطحی، جوانه پدید می آید. برای پرورش عناب بدین شکل، در سال دوم در فصل پاییز که درخت به طور نسبی رشد کرده، با بریدن ریشه درخت مادر، نهال را با ریشه از زمین بیرون آورید و جای دیگر بکارید.

قلمه زدن :

از درخت عناب می توان نیمه دوم اسفند ماه قلمه گرفت. قلمه ها باید از شاخه های جوان یک ساله باشد. این قلمه ها باید سی سانتی متری و به شکل اریب باشند و به شکل پشته ها در زمین فرو روند. یعنی فقط ۵ سانتی متر از سر قلمه از لبه پشته بیرون باشد. هر قلمه باید از قلمه دیگر ۵ سانتی متر فاصله داشته باشد. بعد از کاشت درخت عناب(قلمه ها)، جویه ها را از آب پر و زمین قلمه کاری را نیز همیشه مرطوب کنید.

خوابانیدن :

در این روش از کاشت درخت عناب, باید شاخه های دو ساله ای را که از بخش پایینی تنه درخت مادر روییده است را بخوابانید. این کار بهتر است در فصل پاییز و اواخر زمستان انجام شود.

کشت بذر عناب :

این روش در نیمه اول اسفند اجرا می شود. بدین صورت که هسته ها را در ظرفی از آب بریزید و در جای گرمی قرار دهید. بعد از چند روز خیس خوردن، بذرها را در زمینی که از قبل آماده کرده اید، بکارید. بذرها در نیمه دوم فروردین می رویند.
نهال های دو ساله را بعد از برگ ریزان پاییز، به زمین اصلی برگردانید. درخت عناب را پیوند نمی زنند. چون نوع مرغوبی ندارد اما در صورت پیوند نهال ها زودتر به بار خواهند نشست.
بهترین فصل برای کاشت بذر اردیبهشت ماه است. بذر عناب را بشکنید و روی خاک قرار دهید.مدت بین هر عکس ۵ روز می باشد.بذر عناب را با چکش آرام شکسته مغز آن را بیرون آورده ، احتمال پر مغز بودن هسته های درشت بیشتر است و هسته های کوچک ۹۹% خالی و پوچ و بدون مغز می باشد. از ورمی کمپوست برای کاشت بذر در بستر استفاده کنید.

اگر چه درخت عناب در برابر شرایط مختلف دمایی و بارندگی مقاومت دارد، اما برای گرفتن بهترین نتیجه، این درخت به تابستان های گرم و آب کافی برای میوه دهی مطلوب نیاز دارد. همچنین این درخت در اغلب خاک ها نتیجه بخش هستند و اگر خاک مکان کاشت خوب زهکشی شده باشد طول عمر درخت بیشتر می شود.
برای گرفتن بهترین نتیجه در کاشت عناب، مکان کاشت باید دارای آفتاب کامل و مکان گرم و همینطور خاک قلیایی باشد. عناب سرعت رشد بالایی دارد و حتی در خاک های فقیر از لحاظ مواد غذایی نیز رشد می کند

توجه داشته باشد که درخت جوان به هیچ عنوان نباید در معرض خشکی قرار گیرد زیرا سبب ضعیف شدن گیاه می شود بنابراین باید در این زمان آبیاری کافی و منظم انجام شود تا ریشه به خوبی در خاک توسعه یافته و درخت استقرار یابد. از طرفی آبیاری نباید به حدی باشد که غرقابی و ماندگاری آب رخ دهد زیرا درخت به این شرایط حساس است و ریشه دچار خفگی می گردد.

عناب حداکثر سرمایی که میتواند تحمل کند، ۱۵- درجه سانتیگراد است. در کل این درخت به تابستان های گرم و طولانی برای باردهی عالی و فراوان نیاز دارد.
برخی ها معتقد هستند که این درخت را نباید در شمال کاشت و ممکن است جواب ندهد اما اینطور نیست. این میوه در شمال نیز به خوبی رشد کرده و میوه می دهد.
درختان عناب برای رشد به مقادیر زیادی از بارش و دما نیاز دارند. بنابراین در محیط هایی با تابستان گرم و پرآب بهتر رشد می کنند. اگر خاک آن ها به خوبی زهکشی شده باشد، سال های بیشتری عمر می کنند.
این گیاهان محل گرم و آفتابی را می پسندند. از نظر نوع خاک نیز به خاک های قلیایی گرایش دارند. این گیاهان رشد زیادی دارند و حتی در خاک های فقیر نیز رشد می کنند.
این درخت تا دمای ۲۰- درجه سانتی گراد نیز مقاومت داشته اما در مناطق گرمسیر کشت می شوند. برای میوه دهی نیز باید تابستان ها گرمی را تجربه کنند.

این درخت به نور کامل نیاز دارد و اگرچه در محل نیمه آفتاب هم می تواند به رشد خود ادامه داده و میوه بدهد اما کاشت این درخت در سایه یک اشتباه بزرگ است زیرا رشد رویشی بیشتر شده و شاخه ها بلند و باریک می گردند و درخت سست و شکننده خواهد شد. علاوه بر اینها، ورود دیر هنگام به فاز زایشی و باردهی کم را نیز باید اضافه نمود.

کاشت درخت عناب با روش های مختلف :

جا به جایی پا جوش ها :
بهترین روش برای ازدیاد عناب همین روش می باشد. همان طور که می دانید پاجوش از کنار درخت می روید. درخت عناب برای دریافت آب کافی ریشه می دواند و در نتیجه از ریشه های سطحی، جوانه پدید می آید. برای پرورش عناب بدین شکل، در سال دوم در فصل پاییز که درخت به طور نسبی رشد کرده، با بریدن ریشه درخت مادر، نهال را با ریشه از زمین بیرون آورید و جای دیگر بکارید.

قلمه زدن :
از درخت عناب می توان نیمه دوم اسفند ماه قلمه گرفت. قلمه ها باید از شاخه های جوان یک ساله باشد. این قلمه ها باید سی سانتی متری و به شکل اریب باشند و به شکل پشته ها در زمین فرو روند. یعنی فقط ۵ سانتی متر از سر قلمه از لبه پشته بیرون باشد. هر قلمه باید از قلمه دیگر ۵ سانتی متر فاصله داشته باشد. بعد از کاشت درخت عناب(قلمه ها)، جویه ها را از آب پر و زمین قلمه کاری را نیز همیشه مرطوب کنید.

خوابانیدن :
در این روش از کاشت درخت عناب, باید شاخه های دو ساله ای را که از بخش پایینی تنه درخت مادر روییده است را بخوابانید. این کار بهتر است در فصل پاییز و اواخر زمستان انجام شود.

کشت بذر عناب :
این روش در نیمه اول اسفند اجرا می شود. بدین صورت که هسته ها را در ظرفی از آب بریزید و در جای گرمی قرار دهید. بعد از چند روز خیس خوردن، بذرها را در زمینی که از قبل آماده کرده اید، بکارید. بذرها در نیمه دوم فروردین می رویند.
نهال های دو ساله را بعد از برگ ریزان پاییز، به زمین اصلی برگردانید. درخت عناب را پیوند نمی زنند. چون نوع مرغوبی ندارد اما در صورت پیوند نهال ها زودتر به بار خواهند نشست.
بهترین فصل برای کاشت بذر اردیبهشت ماه است. بذر عناب را بشکنید و روی خاک قرار دهید.مدت بین هر عکس ۵ روز می باشد.بذر عناب را با چکش آرام شکسته مغز آن را بیرون آورده ، احتمال پر مغز بودن هسته های درشت بیشتر است و هسته های کوچک ۹۹% خالی و پوچ و بدون مغز می باشد. از ورمی کمپوست برای کاشت بذر در بستر استفاده کنید.