تفاوت سند رسمی با اجاره ای و عادی و لازم الاجرا
سند اجاره ای: سندی است که توسط شخص یا موسسه، در ازای دریافت مبلغی، برای مدت مشخص به افرادی که به سند نیاز دارند، اجاره داده می‌شود. از سند اجاره‌ای بیشتر برای تامین سند مورد نیاز قرار وثیقه استفاده می‌شود.
سند عادی: از دیگر انواع اسناد، سند عادی است که ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی، در تعریف آن، اشعار می‌دارد: «غیر از اسناد مذکور در ماده ۱۲۸۷، سایر اسناد، عادی است.»
سند رسمی: یکی از انواع اسناد، بر اساس ماده ۱۲۸۶ قانون مدنی است. ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی در تعریف آن، اشعار می‌دارد: “اسنادی که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفتر اسناد رسمی، یا در نزد سایر مامورین رسمی، در حدود صلاحیت آنها و بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشند، رسمی است.”
سند لازم الاجرا: اسناد رسمی هستند که دارنده آن، می‌تواند مفاد آن را، بدون نیاز به مراجعه به دادگاه و دستور محاکم قضایی، صرفا با مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک، به اجرا بگذارد.
سند در حکم لازم الاجرا: برخی اسناد عادی، نظیر چک، قرارداد‌های بانکی، اظهارنامه حاوی بدهی مالک یا استفاده کننده از خدمات آپارتمان، نظیر برق، آب و سایر موارد، از حیث اینکه در قانون، قابلیت اقدام از طریق اداره ثبت اسناد و املاک جهت اجرایی کردن مفادشان وجود دارد، در حکم سند لازم الاجرا هستند.
لازم به ذکر است که هر یک از انواع اسناد، با دیگری متفاوت هستند و به همین دلیل، آثار ویژه و خاص خود را نیز دارند. توان اجرایی و اثباتی سند رسمی، از سند عادی، بیشتر است و بر همین اساس، از تفاوت‌های مهم سند عادی و سند رسمی، بر اساس ماده ۱۲۹۲ قانون مدنی، این است که؛ همواره می‌توان نسبت به اسناد عادی، اظهار انکار و تردید کرد، اما در مورد اسناد رسمی، چنین امری امکان پذیر نیست. در خصوص این نوع از انواع اسناد، صرفا می‌توان ادعای جعل را مطرح نمود.
