چگونه زنجبیل را برای درآمد زایی پرورش دهیم
زنجبیل گیاهی گرما دوست است و در سرما عملکردی ضعیفی داشته و حتی امکان از بین رفتن ریزوم نیز وجود دارد. بهترین زمان برای کاشت ریزوم ها در خاک زمانی است که دمای خاک حداقل ۱۵ درجه باشد که این امر در مناطق مختلف متفاوت است. پس از آخرین یخبندان و سرما در فصل بهار و یا در ابتدای فصل های بارانی در مناطق گرمسیری بهترین زمان کاشت زنجبیل است.
اگر شرایط کاشت زنجبیل در مزرعه و یا باغچه را ندارید و همچنان دوست دارید این گیاه ارزشمند را پرورش دهید، می توانید ریزوم های زنجبیل را در گلدان مناسب کاشته و زنجبی را در منزل پرورش دهید. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید تا با روش کاشت زنجبیل در منزل نیز آشنا شوید.
د زمینی که برای کاشت زنجبیل انتخاب می کنید حاصلخیز بوده و دارای خاکی غنی از مواد آلى و عناصر غذایی باشد. همچنین خاک باید زهکشی مناسب داشته و قدرت نگهداری رطوبت آن نیز بالا باشد. به این نکته نیز دقت داشته باشید که زنجبیل خاک های اسیدی را می پسندد. پیش از اقدام با کاشت زنجبیل حتما خاک خود را آزمایش کرده تا از میزان عناصر موجود در خاک و میزان PH آن اطلاعات کافی داشته باشید.
پس از انتخاب زمین مناسب ، نوبت به آماده سازی آن می رسد. برای رشد بهتر زنجبیل نیاز است که زمین تا عمق حداقل ۳۰ سانتی متری به خوبی شخم خورده و آماده شود. اگر در زمینی که انتخاب کرده‌اید در سال قبل زنجبیل کاشته اید، پس از برداشت زمین را به خوبی شخم زده و اندام گیاهای باقب مانده را از زمین خارج کنید.کاشت زنجبیل به صورت متناوب در یک زمین را برای بازه ۴-۳ ساله توصیه می کنیم.
س از آماده سازی زمین نوبت به تهیه بذر زنجبیل و کاشت آن می رسد.
برای برداشت محصولی پربار و باکیفیت در انتخاب بذر و ریزوم های مناسب دقت کنید. پایه و اساس تشکیل و رشد نهال زنجبیل، جوانه های جدیدی هستند که بر روی ریزوم شکل می گیرند. هرچه ریزوم و جوانه ها قوی تر باشند محصول نهایی با کیفیت تر خواهد بود.
اگر در سال گذشته زنجبیل را کاشته اید، می توانید از محصولی تولیدی توسط خودتان، ریزوم های مناسب را برای کاشت انتخاب کنید. اگر هم برای بار اول است که می خواهید زنجبیل بکارید، می توانید با تهیه زنجبیل تازه و انتخاب ریزوم های مناسب کاشت این ادویه و گیاه دارویی فوق العاده را آغاز کنید. هر ریزومی که برای کاشت انتخاب می کنید باید ۵-۲ سانتی متر طول و ۲۰ -۳۰ گرم وزن داشته و دارای حداقل یک جوانه جوان باشد.
پس از انتخاب بذر مناسب، نوبت به کاشت آن در زمین می رسد. ریزوم ها را با فاصله ۲۵ سانتی متر از یک دیگر به صورت ردیفی در زمین بکارید.
زنجبیل نیاز غذایی متعادلی دارد و اگر در خاکی غنی آن را کشت کنید کمتر به کود نیاز دارد. اما به این موضوع توجه داشته باشید که عدم دسترسی مناسب گیاه به مواد غذایی بروی پروتئین آن و اسانس و عطر زنجبیل تاثیر می‌گذارد.
روش اصولی کوددهی بر اساس آزمایش آب و خاک انجام می گیرد اما جهت توصیه عمومی برای کوددهی به زنجبیل ما استفاده از کود NPK را پیشنهاد می‌کنیم.
نیتروژن موجود در کود NPK به گیاه در کلروفیل سازی، فتوسنتز و ساخت پروتئین کمک می کند. فسفر در ریشه دهی و رشد بهتر غده ها نقش بسزایی دارد و پتاسیم که در بهبود عملکرد بسیاری از آنزیم های گیاهی نقش داشته و علاوه بر افزایش مقاومت گیاه در برابر آفات و بیماری ها، در کیفیت محصول نهایی تاثیرگذار است.
در کنار استفاده از کود سه بیست پیشنهاد می شود که از هیومیک اسید همراه با آب آبیاری نیز استفاده کنید. اسید هیومیک علاوه بر تحریک ریزوم ها جهت غده زنی و رشد با تنظیم PH خاک به جذب بهتر عناصر توسط ریشه ها کمک می کند.
توصیه دیگر ما استفاده از کود میکروکمپلکس جهت تامین نیاز زنجبیل به عناصر ریزمغذی است. کود میکروکمپلکس را می توان به صورت محلول پاشی استفاده نمود.
دمای مناسب برای رشد زنجبیل
زنجبیل به آب و هوای گرم و مربوط نیاز داشته و عموما در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری با باران های فراوان رشد می کند و به همین دلیل باید در مناطقی کاشته شود که در ماه ها و روزهای سرد سال، کاهش دما به ریشه و ریزوم ها آسیب نزند.
بهترین دما برای رشد زنجبیل ۲۵ تا ۲۸ درجه سانتیگراد بوده و زنجبیل در دمایی بالاتر و یا پایین تر از آن با کاهش عملکرد روبه‌رو خواهد شد. البته دمای بالای ۳۰ درجه سرعت جوانه زنی افزایش پیدا کرده اما جوانه ها ضعیف خواهند بود.
چنانچه دمای محیط به کمتر از ۱۵ درجه رسیده باشد، رشد زنجبیل متوقف شده و بهتر است که برداشت صورت بگیرد.
خاک مناسب برای پرورش زنجبیل
زنجبیل گیاهی است که نسبت به بافت خاک حساسیت کمتری دارد، اما بهتر است که از خاک مناسب برای کاشت آن استفاده کنید. خاک مناسبی که برای کاشت زنجبیل پیشنهاد می‌کنیم ؛ خاک لومی با زهکشی و تهویه مناسب بوده که بتواند مواد غذایی و رطوبت را به خوبی در خود حفظ کند.
به این نکته هم توجه داشته باشید که زنجبیل، خاک های اسیدی را بیشتر می پسند و بهترین PH خاک برای زنجبیل بین ۵ تا ۷ است. در پی اچ بالاتر از ۸ رشد گیاه کاهش چشمگیری خواهد یافت.
آبیاری زنجبیل
ریشه زنجبیل گسترش کمی دارد و به صورت سطحی رشد می‌کند و به همین دلیل توانایی جذب آب در زنجبیل ضعیف بوده و گیاه تحمل کمی نسبت به خشکی و کم آبی دارد. در شرایط کم آبی و یا خشکی رشد و عملکرد گیاه زنجبیل کاهش می‌یابد. همچنین باید به این نکته هم خاطر نشان کرد که آبیاری بی رویه و یا غرقاب کردن زنجبیل هم باعث پوسیدگی ریزوم و ریشه زنجبیل شده و حتی ممکن است که گیاه را نابود کند.بهترین حالت برای آبیاری زنجبیل براساس سنجش میزان رطوبت خاک و محاسبه تبخیر آب است. معمولا در مواقعی که بارندگی نیست، بین ۷ تا ۱۰ روز عمل آبیاری را انجام دهید.
نور مناسب
زنجبیل در دوره های رشد نیاز نوری متفاوتی دارد. در مرحله جوانه زنی در تاریکی، در مرحله چند برگی شدن و رشد اولیه نور متوسط و در مرحله رشد رویشی و تکثیر ریزوم ها، به نور بالا نیاز دارد. در نظر داشته باشید که “زنجبیل روز خنثی” است، یعنی تحت تاثیر طول روز نیست.این گیاه سایه را تا ۲۵ درصد سایه اندازی به خوبی تحمل می‌کند و می‌توان زنجبیل را بین درختان کاشت. کشت زنجبیل در کنار محصولات دیگری همچون سیب زمینی شیرین، ذرت شیرین، کلم، ماش و لوبیا در کشورهایی همچون هند و فیلیپین رواج دارد.
